Təhlükəsizlik avtomobili (Safety Car) nədir?
Təhlükəsizlik avtomobili yarış zamanı qəza, hava şəraiti və ya trekdəki təhlükəli vəziyyətlər səbəbindən yarışın tempini azaltmaq üçün istifadə olunan xüsusi avtomobildir. Onun əsas vəzifəsi bütün pilotları təhlükəsiz məsafədə və aşağı sürətlə tras boyunca aparmaqdır. Bu hal tras təmizlənib yenidən yarış üçün təhlükəsiz hala gətirilənə qədər davam edir.
Texniki vəzifələr:
-
Yarış direktorunun göstərişi ilə trasa çıxır.
-
Liderin önündə gedir və tempini müəyyən edir.
-
Dövrələrin sayılması davam edir, lakin ötmə qadağandır.
-
Təhlükə aradan qalxdıqda, “Safety Car in this lap” mesajı verilir və o, pitə qayıdır.
Tibbi avtomobil (Medical Car)
Hər yarışda təhlükəsizlik avtomobili ilə yanaşı bir də tibbi avtomobil olur. Yarışın ilk dövrəsində Medical Car birinci döngəyə qədər pelotonu izləyir. Əgər qəza olarsa, ilk tibbi yardım məhz bu avtomobildən gəlir.
Tərkibi:
-
Təcrübəli təcili yardım həkimi və FIA-nın tibb direktoru.
-
Yarışın startında sürücüləri izləyir və ciddi qəza baş verərsə dərhal hadisə yerinə çatır.
Təhlükəsizlik avtomobillərinin tarixi
-
İlk dəfə 1973 Kanada Qran Prisində istifadə olunub.
-
O dövrdə sistem o qədər də dəqiq deyildi və pilotların yerləri qarışırdı.
-
1990-cı illərdən etibarən sistem tam formalaşdı və FIA rəsmi Safety Car sürücüsü təyin etməyə başladı.
Mercedes – Formula 1-in təhlükəsizlik mühafizəçisi
Formula 1-də sürət və risk hər zaman yan-yana gedir. Amma bu nəhəng texnoloji şounun arxasında təhlükəsizliyi təmin edən və illərdir bu missiyanı daşıyan bir marka var – Mercedes-Benz. 1996-cı ildən bəri Mercedes-AMG Formula 1-in rəsmi təhlükəsizlik avtomobili və tibbi avtomobili tədarükçüsüdür.
Mercedes-in Safety Car tarixi
Mercedes-Benz-in Formula 1-də təhlükəsizlik avtomobili kimi fəaliyyəti 1996-cı ildən başlayır.
O vaxtdan bu günə qədər bir çox AMG modeli FIA tərəfindən rəsmi Safety Car kimi istifadə olunub.
Mercedes-in F1 təhlükəsizlik avtomobilləri (1996–indiyədək)
-
1996 – Mercedes-Benz C36 AMG
→ Mercedes-in Formula 1-də ilk rəsmi Safety Car modeli. -
1997–1999 – Mercedes CLK 55 AMG
→ 5.4 litrlik V8 mühərriki ilə daha güclü və sabit performans təqdim etdi. -
2000 – Mercedes CL 55 AMG
→ Lüks kupedan çevrilmiş ilk təhlükəsizlik avtomobili. -
2001–2002 – Mercedes SL 55 AMG
→ Açıq kuzovlu roadster; həm güclü, həm də çevik model idi. -
2003–2005 – Mercedes SLK 55 AMG
→ Kiçik ölçülü, lakin dinamik AMG modeli — dar treklərdə daha manevr qabiliyyətli idi. -
2006–2007 – Mercedes CLK 63 AMG
→ Daha çox güc, sabitlik və müasirləşdirilmiş elektron sistemlərlə təchiz olundu. -
2008–2009 – Mercedes SL 63 AMG
→ 525 at gücü, yüksək dartma və sabit idarəetmə ilə seçilirdi. -
2010–2014 – Mercedes SLS AMG
→ “Qanad qapılı” dizaynı ilə F1 tarixinin ən simvolik Safety Car modellərindən biri. -
2015–2017 – Mercedes-AMG GT S
→ SLS-in varisi, daha yüngül kuzov və balanslı performans. -
2018–2020 – Mercedes-AMG GT R
→ 585 at gücü, 3,6 saniyəyə 0-100 km/s sürətlənmə, FIA tarixinin ən balanslı avtomobillərindən biri. -
2021–indiyədək – Mercedes-AMG GT Black Series
→ 720 at gücü ilə Formula 1 tarixinin ən güclü və ən sürətli təhlükəsizlik avtomobili.
Mercedes Medical Car
Mercedes həmçinin Formula 1-in rəsmi tibbi avtomobilini (Medical Car) da təqdim edir.
Son illərdə bu missiyanı Mercedes-AMG C 63 S Estate və AMG GT 63 S 4-Door Coupé yerinə yetirir.
Bu avtomobillər yarış startında birinci döngəyə qədər pelotonu izləyir və qəza olarsa, ilk tibbi yardım məhz onlardan gəlir.
Mercedes-in Formula 1 tibbi avtomobilləri (Medical Car)
-
1996–1997 – Mercedes-Benz C36 AMG Estate
→ İlk rəsmi tibbi avtomobil; FIA həkimləri və avadanlıq üçün xüsusi hazırlanmış salon. -
1998–2000 – Mercedes-Benz C55 AMG Estate
→ Daha geniş baqaj həcmi və təkmilləşdirilmiş təcili yardım avadanlıqları ilə istifadə olunub. -
2001–2003 – Mercedes-Benz C36 AMG Estate
→ Kompakt kuzovda yüksək performans; ilk dəfə tam rəqəmsal daxili sistemlə təchiz edilib. -
2004–2007 – Mercedes-Benz C55 AMG Estate
→ Möhkəm konstruksiya və sürətli reaksiya üçün optimallaşdırılmış model. -
2008–2014 – Mercedes-Benz C63 AMG Estate
→ 6.2 litrlik V8 mühərrik, yarış startında birinci döngəyə qədər pelotonu izləyən əsas tibbi avtomobil. -
2015–2021 – Mercedes-AMG C63 S Estate
→ 510 at gücü, geniş salon və tam tibbi dəstlə təchiz olunmuş model. -
2022–indiyədək – Mercedes-AMG GT 63 S 4-Door Coupé
→ 639 at gücü, 4MATIC+ ötürücü sistemi və ən müasir tibbi texnologiyalarla hazırda Formula 1-in əsas Medical Car-ıdır.
Bernd Maylander – 25 illik təcrübə
2000-ci ildən bəri bütün Mercedes Safety Car modellərini idarə edən şəxs Bernd Maylanderdir.
O, keçmiş DTM pilotu olub və 20 ildən çoxdur ki, Formula 1 yarışlarında təhlükəsizlik missiyasını daşıyır.
Onun işi təkcə avtomobili sürmək deyil — həm də yarış direktoruna trasın vəziyyəti barədə real vaxtda məlumat verməkdir.
Texnoloji fərqlər
Mercedes-in hər Safety Car modeli standart AMG versiyalarının modifikasiyasıdır.
Amma FIA tələblərinə uyğun olaraq bu avtomobillərdə əlavə sistemlər olur:
-
Daxili rabitə və nəzarət kompüterləri
-
GPS izləmə və məlumat ötürmə sistemi
-
Yanıb-sönən xəbərdarlıq işıqları
-
Yarış direktoruna canlı bağlantı
Avtomobilin salonunda iki ekran yerləşir – biri trasdakı vəziyyəti (kameralar vasitəsilə), digəri isə bütün pilotların telemetriyasını göstərir.
Aston Martin ilə növbəli sistem
2021-ci ildən etibarən Mercedes bu vəzifəni Aston Martin ilə növbə ilə yerinə yetirir. Bəzi yarışlarda Mercedes-AMG GT Black Series, digərlərində isə Aston Martin Vantage trekdə olur. Bununla belə, Mercedes hələ də Safety Car proqramının lider markası olaraq qalır.
Nəticə
1996-cı ildən bəri Mercedes-AMG, Formula 1-in təhlükəsizlik sisteminin ayrılmaz hissəsinə çevrilib.
Həm Safety Car, həm də Medical Car modelləri ilə marka yalnız gücü deyil, həm də etibarlılığı və texnoloji dəqiqliyiilə fərqlənib.
Bu gün Mercedes, Formula 1 tarixində ən uzunmüddətli təhlükəsizlik tərəfdaşlığına sahib markadır.
Şərh əlavə et